ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ
Ως χρόνια νεφρική νόσος ορίζεται είτε η ύπαρξη νεφρικής βλάβης για διάστημα ≥ 3μηνών, που εκδηλώνεται με ιστολογικές αλλοιώσεις, επηρεασμένες εξετάσεις αίματος και ούρων (π.χ. αυξημένη Ουρία, Κρεατινίνη, ύπαρξη πρωτεϊνών ή αίματος στα ούρα) ή παθολογικός απεικονιστικός έλεγχος είτε η μειωμένη νεφρική λειτουργία για διάστημα ≥ 3 μηνών με ή χωρίς νεφρική βλάβη.
Η Χρόνια Νεφρική Νόσος χωρίζεται σε 5 στάδια:
1. Νεφρική βλάβη με φυσιολογική ή αυξημένη νεφρική λειτουργία
2. Νεφρική βλάβη με ήπια μείωση της νεφρικής λειτουργίας
3. Με μετρια μείωση της νεφρικής λειτουργίας
4. Με σοβαρή μείωση της νεφρικής λειτουργίας
5. Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (Αιμοκάθαρση, Περιτοναϊκή Καθαρση)
Σπειραματονεφρίτιδες
Ο κάθε νεφρός αποτελείται από περίπου 1 εκατομμύριο σπειράματα. Το σπείραμα είναι η μικρότερη λειτουργική οντότητα του νεφρού. Το σημείο δηλαδή όπου φιλτράρεται το αίμα, αποβάλλονται από τον οργανισμό η περίσσεια νερού και οι τοξικές ουσίες αλλά κατακρατούνται οι ουσίες που είναι απαραίτητες για τον οργανισμό. Μια βλάβη στο σπείραμα όπως μια φλεγμονή επηρεάζει τις λειτουργίες του νεφρού. Ονομάζεται Σπειραματονεφρίτιδα. Υπάρχουν πολλά αίτια και πολλές διαφορετικές σπειραματονεφρίτιδες. Για να εφαρμοστεί η σωστή θεραπεία θα πρέπει να ταυτοποιηθεί η κάθε σπειραματονεφρίτιδα με ιστολογική εξέταση δείγματος που θα ληφθεί με βιοψία νεφρού. Οι σπειραματονεφρίτιδες προσβάλλουν και τους δύο νεφρούς.
ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ
Ως χρόνια νεφρική νόσος ορίζεται είτε η ύπαρξη Στους ασθενείς τόσο με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου Ι αλλά και τύπου ΙΙ, παρατηρείται σε ποσοστό περίπου 50 % μετά από διάρκεια του ΣΔ κατά μέσο όρο 15 έτη προσβολή των νεφρών που μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου .
ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ
Η αρτηριακή υπέρταση είναι επιπλοκή αλλά και αίτιο χρόνιας νεφρικής νόσου. Ειδικά μια αρτηριακή υπέρταση για χρόνια αρρύθμιστη προκαλεί βλάβη στους νεφρούς που εκδηλώνονται με επηρεασμένη νεφρική λειτουργία αλλά και πρωτεϊνουρία.
ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ
Η καριδιά και ο νεφρός είναι οργανά των οποίων οι λειτουργίες είναι αλληλένδετα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η δυσλειτουργία του ενός οδηγεί σε δυσλειτουργία του άλλου. Ετσι ασθενείς με καρδιολογικό ιστορικό, όπως εμφραγμα, στηθαγχη, bypass, μπαλλονάκι, καρδιακή ανεπάρκεια χρήζουν τακτικής παρακολούθησης της νεφρικής λειτουργίας.
ΜΟΝΟΝΕΦΡΟΣ
Πολύ άνθρωποι ζούνε μόνο με ένα νεφρό, είτε επειδή αφαιρέθηκε ο άλλος χειρουργικά, είτε επειδή δεν αναπτύχθηκε ποτέ είτε επειδή υπάρχει μεν αλλά δεν λειτουργεί.
ΟΞΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ
Πρόκειται για την απότομη έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας. Είναι συνήθως παροδική και αναστρέψιμη, μπορεί όμως σε κάποιες περιπτώσεις να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια ή να παραμείνει μέχρι ενός βαθμού μειωμένη η νεφρική λειτουργία. Συνήθως συνοδεύεται από μείωση της ποσότητας των αποβαλλόμενων ούρων.
ΑΙΜΑΤΟΥΡΙΑ
Όπως την πρωτεϊνη έτσι και το αίμα ανήκει στις ουσίες που πρέπει να κατακρατάει ο νεφρός. Η ύπαρξη αίματος στα ούρα μπορεί να φαίνεται σαν κόκκινη απόχρωση των ούρων ή χρώμα κονιάκ ή κόκα-κόλα, δηλαδή μακροσκοπική αιματουρία, ή να ανιχνεύεται μόνο στη γενική ούρων, δηλαδή μικροσκοπική αιματουρία. Στη γενική ούρων φαίνεται ποιοτικά σαν σταυροί στην ένδειξη αιμοσφαιρίνης και ποσοτικά στον αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων.Υπάρχουν πάρα πολλά αίτια αιματουρίας. Απαραίτητο εργαλείο για τη διαφοροδιάγνωση είναι η Μικροσκοπική εξέταση ούρων αντίθετης φάσης.
ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΥΡΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΗΣ ΦΑΣΗΣ
Με την εξειδικευμένη αυτή εξέταση προσδιορίζεται η προέλευση της αιματουρίας. Αιματουρία σημαίνει ότι ανευρίσκονται ερυθρά αιμοσφαίρια στα ούρα. Ανάλογα με τη μορφολογία αυτών των ερυθρών κατευθύνεται και η περαιτέρω διαγνωστική διερεύνηση. Αν τα ερυθρά ερχονται από το σπείραμα των νεφρών έχουν προεκβολές στη μεμβράνη τους, η οποία κατά τα’αλλα εχει ακέραιο σχήμα, και χαρακτηρίζονται ως ακανθοκύτταρα. Το σπείραμα είναι η μικρότερη λειτουργική οντότητα των νεφρών, το σημείο δηλαδή που γίνεται η βασική διαδικασία φιλτραρίσματος. Όταν βρίσκουμε ακανθοκύτταρα, δηλαδή σπειραματικά ερυθρά σε ποσοστό >5 % στα ούρα τότε πιθανά ο ασθενής να παρουσιάζει πρόβλημα στα σπειράματα, να πάσχει δηλαδή από κάποια σπειραματονεφρίτιδα. Για να ταυτοποιηθεί ποια σπειραματονεφρίτιδα υπάρχει, θα πρέπει να γίνει βιοψία νεφρού.
Όταν υπάρχει διαταραχή της δομής της μεμβράνης των ερυθρών και είναι ανώμαλη, τότε λέγονται δύσμορφα. Δύσμορφα ερυθρά βρίσκονται σε διάφορες καταστάσεις και δεν είναι ειδικά για κάποιο νόσημα.
Επίσης μπορεί να βρίσκουμε κρυστάλλους σε περίπτωση που υπάρχουν πέτρες στο νεφρό ή άμμο ή κύτταρα του επιθηλίου της ουροδόχου κύστεως που υποδεικνύουν κάποια βλάβη στην κύστη ή και κύτταρα επιθηλίου του ουρητήρα και των ουροφόρων σωληναρίων.
ΠΡΩΤΕΙΝΟΥΡΙΑ, ΟΙΔΗΜΑΤΑ
Οίδημα λέγεται το πρήξιμο των ιστών. Συνήθως εμφανίζεται στα πόδια, μπορεί όμως να εμφανιστεί και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως χέρια, βλέφαρα, μέση (ειδικά όταν είμαστε ξαπλωμένοι για πολύ καιρό) ή στο όσχεο. Τα οιδήματα μπορεί να προκληθούν από φάρμακα, από κατακράτηση υγρών ή από πρωτεϊνουρία. Στην περίπτωση της πρωτεϊνουρίας έχει διαταραχθεί η ικανότητα του φίλτρου των νεφρών να κατακρατάει τις πρωτεϊνες που χρειάζεται ο οργανισμός. Στην εξέταση ούρων φαίνεται με παρουσία σταυρών στην ένδειξη «λεύκωμα» ή «πρωτεϊνη».
ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ
Οι πέτρες στους νεφρούς δημιουργούνται για διάφορους λόγους. Συνήθως επειδή αποβάλλονται σε αυξημένη ποσότητα στα ούρα ουσίες όπως το ασβέστιο, τα οξαλικά, το ουρικό οξύ ή ο φωσφόρος. Όποια και να είναι η ουσία που να αποβάλλεται σε αυξημένη ποσότητα με τα ούρα το αλάτι είναι αυτό που οδηγεί στη δημιουργία λίθων. Η νεφρολιθίαση είναι ένα πρόβλημα που χρειάζεται τη συνεργασία νεφρολόγου και ουρολόγου. Όταν οι πέτρες δημιουργούν κώλυμα και παρεμποδίζουν τη διέλευση των ούρων χρειάζεται να αφαιρεθεί η πέτρα από ουρολόγο. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι όπως λιθοτριψία, αφαίρεση ενδοσκοπική ή και χειρουργική. Ο νεφρολόγος εμπλέκεται στη διερεύνηση του αίτιου της νεφρολιθίασης και στην πρόληψη δημιουργίας λίθων ή άμμου.
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Οι ηλεκτρολύτες είναι στοιχεία με ηλεκτρικό φορτίο που υπάρχουν στις μεμβράνες των κυττάρων του οργανισμού. Είναι απαραίτητοι για τη λειτουργία όλων των κυττάρων και η ισορροπία τους ζωτικής σημασίας. Η σωστή συγκέτρωση των ηλεκτρολυτών στο αίμα και συνεπως στον οργανισμό ελέγχεται κυρίως από τους νεφρούς. Τα επίπεδα πολλών ηλεκτρολυτών επηρεάζονται από φάρμακα αλλά και στη νεφρική ανεπάρκεια. Οι πιο γνωστές διαταραχές είναι η υπερκαλιαιμία, υπόκαλιαιμια, υπόνατριαιμία, υπασβεστιαιμία, υπερασβεστιουρία.
ΥΠΕΡΟΥΧΑΙΜΙΑ
Ο έλεγχος του ουρικού οξέως θεωρείται πλέον σημαντικός διότι από τη μία πλευρά η νεφρική ανεπάρκεια οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέως και από την άλλη το αυξημένο ουρικού οξύ επιδεινώνει τη νεφρική λειτουργία αλλά θεωρείται παράγοντας κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.
ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ
Η Αρτηριακή Υπέρταση, δηλαδή η αύξηση της αρτηριακής πίεσης είναι από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας της σύγχρονής εποχής. Οι παράγοντες που εμπλέκονται στην αύξηση της αρτηριακής πίεση ή/και στη σωστή διατήρησή της είναι όλοι συνδεδεμένοι με τους νεφρούς όπως κατακράτηση υγρών, ηλεκτρολυτικές διαταραχές, ορμόνες. Τις περισσότερες φορές δεν ανευρίσκεται συγκεκριμένο παθολογικό αίτιο για την Αρτηριακή Υπέρταση, τότε μιλάμε για πρωτοπαθή Αρτηριακή Υπέρταση. Σε περίπτωση που έχουμε πρόβλημα στην αιμάτωση των νεφρών ή αδένωμα στα επινεφρίδια ή υπερέκκριση υπερτασικών ορμονών η Υπέρταση θεωρείται δευτεροπαθής. Στο ιατρείο γίνεται πλήρη διερεύνηση της Αρτηριακής Υπέρτασης και με Holter 24ωρης παρακολούθησης Αρτηριακής Πίεσης και φυσικά ασχολούμστε με τη θεραπεία, τη συμβουλευτική και τη φροντίδα ατόμων με υπερταση.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στην υπέρταση κυήσεως. Παρακολουθούνται σε συνεργασία με τους γυναικολόγους τους έγκυες που εμφανίζουν Αρτηριακή Υπέρταση, Οιδήματα ή λεύκωμα στα ούρα και που παρουσιάζουν κίνδυνο προεκλαμψίας ή συδρόμου HELPP.
